در حالی اولین ماه زمستان را آغاز کردیم که نه تنها از برف و یخبندان خبری نیست ، بلکه درجه حرارت نیز به صورت نگران کننده ای درحال افزایش است . این در حالیست که در این فصل هیچ نظارتی بر مصرف آب کشاورزی نیست.

 نیاکان ما با کمترین امکانات سالها تلاش کردند تا بتوانند آب ، این مایه حیات را از زیر زمین بیرون بکشند . آنان احترام ویژه ای برای آب و نان قائل بودند چون در این راستا جانفشانی کرده بودند . اینک ما وارثان آنان هستیم ، کسانی که معنای بیرون کشیدن خاک از اعماق سیصد یا چهارصد متری خاک و شاید جان باختن بسیاری از گذشتگانمان را در راه حفر یک رشته قنات و یا لایروبی آن نمیدانیم .

نفت از نظر اقتصادی برای رفاه بیشتر جوامع امروزین نقش اساسی دارد چون اقتصاد دنیا بر پایه آن می چرخد اما همین ماده و عدم مصرف بهینه آن کره زمین را دچار بحران کرده است . این سوخت فسیلی لایه اوزون را تحت تاثیر قرار داده و مسائلی مثل پدیده گلخانه ای و در نتیجه افزایش درجه حرارت زمین را در پی داشته است .

گرم شدن کره زمین همه کارشناسان را نگران کرده است ، یخچالهای قطبی در حال ذوب شدن هستند و در نتیجه سطح آب اقیانوسها نیز در حال افزایش است . پدیده تند بادها ، بارشهای سیل آسای ویرانگر به ویژه در غیر فصل حیات بشر را هدف گرفته است . در گوشه دیگری از جهان مثل قاره آسیا به ویژه ایران ، خشکسالی بیداد میکند .

کارشناسان میگویند فقط در منطقه جنوب غربی خراسان ، تا کنون بیش از 140 رشته قنات خشکیده و مابقی نیز در اثر خشکسالیهای پیاپی دچار افت شدید آبدهی شده اند . صنایع نیز به گردونه خطرناکی تبدیل شده اند که با بلعیدن انواع سوختهای فسیلی در حال نابود کردن بشریت هستند .

نکته مهم آن است که بدون نفت میتوان زنده ماند چون جایگزیهای مختلفی برای آن وجود دارد ولی حیات بدون آب امکان پذیر نیست . تکنولوژیهای نو نسل امروز را برآن داشت تا با استفاده از ماشینهای غول پیکر به عمق زمین نفوذ کند و آب شیرین سفره های زیر زمینی را به مدد موتورپمپهای قدرتمند بیرون بکشد و از این یافته خویش بر خود می بالید .

این غرور اما دیری نپایید ، سفره های آبهای شور و تلخ بسوی چاههای آب شیرین پیشروی کردند و با افت سفره های زیر زمینی ، علاوه بر خشکیدن قناتهای مجاور ، دشتها نیز فرو نشست . برای همان آبی که در دسترس داریم و علت اصلی جنگهای قرن آینده خواهد بود نیز برنامه ای نداریم . کارشناسان میگویند ما ایرانیها بیش از 60 درصد آبها را فقط در بخش کشاورزی هدر میدهیم !

این برداشتهای بیرویه خود خواهانه و اسراف و تبذیر متعاقب آن از منابع ملی خدادای این حق را به نسلهای آینده میدهد که ما را ملامت کنند . در داخل این شهر کویری بیش از چهار رشته قنات اصلی آب شیرین وجود دارد که مهمترین آنها قنات تاریخی قصبه است . این قنات در هرساعت 540  هزار لیتر معادل 2454 بشکه 220 لیتری آبدهی دارد . به عبارتی ما از این قنات  58 هزار 900بشکه آب شیرین و با کیفیت در شبانه روز استحصال میکنیم .

ما با این آب چه میکنیم ؟ صرف نظر از اینکه مردان تلاشکر و کشاورزان ما که قدر نعمتهای خدادی را بیش از ما میدانستند در حال از بین رفتن هستند ، بخش وسیعی از زمینها و باغات را با تغییر کاربری به ساختمان تبدیل کرده ایم و مابقی نیز بلا استفاده مانده است . بنابراین نه زمینی داریم و نه کسی که روی زمین کار کند . این امر باعث شده است تا با شیوه های سنتی آبها را در اندک باغات و زمینهای موجود تلمبار کنیم تا در فصول گرم تبخیر شد و هدر برود .

فصل پاییز و زمستان اما از این نیز بدتر است . در این فصول میزان نیاز مزارع به آب کاهش می یابد و آبهای بلاصاحب ناچارا در رودخانه ها رها میشوند و هدر می روند ، پدیده ای که همگان می بینند ولی چون هنوز بصورت جدی دچار بحران آب نشده ایم ، سکوت میکنیم .

گزارشهای موثق نشان میدهد که آبدهی همین قناتهایی که به زعم بسیاری از مردم انابد هرگز کاهش نخواهد یافت در اثر خشکسالیهای اخیر کاهش یافته و این روند همچنان ادامه دارد . یادمان باشد که :

" اگر باران به کوهستان نبارد ، به سالی دجله گردد خشک رودی "